TRICLINIARCHA

TRICLINIARCHA

servus fuit olim Triclinio praefectus, ut in veteri Epigrammate nominatur. M. Ulpius Aug. Lib. Phaedimus: Α᾿ρχιτρίκλινος, in Euangelio Iohannis, c. 2. v. 9. Iuvenco, Hist. Euang. l. 2. Minister summus; quod, ut inquit Athenaeus, l. 4. esset ἐπιςτάτης τῆς ὅλης διακονίας, servorum nimirum Tricliniarium, quorum aliqui aquam in manus infundebant, Petron. aliqui fercula inferebant, Infertores ab opera appellati, Athen. l. 4. alii cibos praegustabant, Praegustatores hic appellati: nonnulli lectos sternebant, Lectisterniatores vocitati: quibus adde Mensarum detersores, eos qui lumina sub noctem inferebant, Structores, Carptores ac Scissores, panum Diribitores, auro escario praepositos, argenti potorii ministros, Ministratores, Pocillatores, calidae gelidaeque Ministros, Muscarum abactores, a matella, ad Pedes seu a Pedibus peros etc. Quorum omnium quae facies, quis cultus, quae frequentia, quis splendor; nemo melius Philone expressit de Vita Contempl. Ita enim is, Triclinia, inquit, Lectos habent eburneos aut pretiosioris materiae, gemmatos plerosque, stratos aurô, intertextâ purpurâ, vel aliis floridis coloribus variis, oculos allicientibus, poculorum etiam vim magnam, digestorum per suas species. Praesto sunt etiam scyphi, calices, phialae, thericlea, toreumataque clarorum artificum ministrantibus formosis mancipiis, non tam ad praesens ministerium quaesitis, quam ad exhilarandos aspectu convivis oculos. Ex his minores pueri Pincernas agunt, grandiores aquam afferunt, loti et nitidi fucatique ac cincinnatuli; alunt enim capIllitium, vel omnino intonsi, vel a fronte tantum praefectis in orbem crinibus, tenuissimas candidasque praecincti tunicas, anteriore parte ad genua demussas, posteriore ad poplites, utrinque mollibus taeniis adstricti commissur as tunicae, propendentibus ad latera finibus. Sic ornati adstant nutus observando, quid quisque postulet: Adsunt et alii adolescentes primâ lanugine malas vestiti, curiose docti gravioris momenti ministeria. Eorundem operam omnem Petrus Chrysologus ita ob oculos ponit, Serm. 261. Servus namque post vigilias antelucanas, post totius dier varios ac duros labores, post trepidantes et anxios concursus et parat Domino suo cenam, et cinctus, quod paraverat, subministrat: non est elatus, quia fecit, sed cum devotione singula faciens contremescit, et apponit Domino suo cibos multiplices arte totâ totius saporis conditos, ipse autem semicoctam nec salitam forsitan coenulam gustaturus; porrigens crebra pocula, variat calices, vina mutat, ad long:ssimi convivii sabulas longiores stat fixus; sta, moveri nescius; stat, cui lassescere non licet servituti et cum dominus iam partem noctis insomnem deducit, peragit inquietem; servus colligit, curat, accurat, ponit, componit, reponi et sic in rebus necessariis immoratur, ut nihil sibi aut parum noctis reservet ad escam

et soporem; post haec onmia nisi pervigilet in crastinum et dominum praevenerit dormientem, fessus indefessus mane abit ad verbera ad praesentem poenam nibil hesterno subvenit ei de labore etc. Insigne Tricliniarchae virga fuit, memorata Senec. Epist. 47. quâ murmur samulorum compescebatur. Extra vero triclinium Actoribus illa seu Dispensatoribus conveniebat, docente Ammianô Marcellinô, l. 14. Vide quoque Senecam, de Prev. Vitae, c. 12. et plura in hancrem, apud Laur. Pignorium, Comment. de Serv. ut et infra in voce Triclinium.